dr hab. Katarzyna Wrońska, prof. UJ - kierownik Zakładu
prof. dr hab. Stanisław Palka - profesor emerytowany
Zakład został utworzony mocą decyzji Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 17.06.1973 roku. Pierwotna nazwa to Zakład Metodologicznych Podstaw Pedagogiki. Inicjatorem jego powołania był prof. zw. dr hab. Stanisław Palka, który przez wiele lat, pozostawał jego kierownikiem. W latach 2014-2017 tę funkcję pełniła dr hab. Krystyna Ablewicz, a obecnie (od 2017 roku) dr hab. Katarzyna Wrońska, prof. UJ.
Badania prowadzone przez pracowników Zakładu dotyczą filozoficzno-historycznych i kulturowych podstaw rozwoju pedagogiki i jej badań nad edukacją (kształceniem i wychowaniem). W związku z tymi zagadnieniami w Zakładzie toczy się aktywne życie naukowe; powstają publikacje książkowe, artykuły, organizowane są międzynarodowe konferencje i sympozja naukowe, również z udziałem partnerów naukowych z zagranicy (m.in. z Niemiec i USA). W ramach działalności naukowo-badawczej z powodzeniem zrealizowano kilkanaście przewodów doktorskich oraz kilka habilitacyjnych. Pracownicy Zakładu z sukcesami uczestniczą w ogólnopolskim życiu naukowym.
- filozoficzno-historyczny namysł nad dobrami edukacji; -koncepcje edukacji liberalnej; -pedagogika humanizmu i myśl pedagogiczna Erazma z Rotterdamu, -pedagogika klasycznego liberalizmu i koncepcje edukacji Johna Locke’a i Johna Stuarta Milla; -filozof edukacji w roli zaangażowanego społecznie badacza edukacji
- pedagogika ogólna i filozoficzna (ogólny i filozoficzny namysł nad pedagogiką, wiedza pedagogiczna w relacji do nauk pokrewnych: potencjał naukowo-pedagogiczny analitycznej filozofii edukacji, normatywność w edukacji)
- aksjologiczny wymiar kształcenia i wychowania w kontekście edukacji kulturowej i międzykulturowej.
- pedagogika muzealnictwa a kształcenie i wychowanie ogólne
- pedagogika kultury w zakresie roli sztuki w wychowaniu i edukacji, współczesnych edukacyjnych kontekstów dziedzictwa kulturowego, edukacyjnych aspektów współczesnych teorii kultury
- historia myśli i praktyk pedagogicznych w epoce humanizmu i renesansu, w tym filozofia edukacji Erazma z Rotterdamu
- funkcja różnych form sceptycyzmu jako odwieczna, ale problematyczna cecha nauczania i jej użyteczność w pedagogice
Badania prowadzone są z uwzględnieniem wymogów takich jak:
- interdyscyplinarność (badania pedagogiczne w powiązaniu z filozofią, etyką, estetyką, antropologią, filozofią nauki, kognitywistyką, naukami o kulturze i religii, historią),
- internacjonalizację (we współpracy z partnerami zagranicznymi, w ramach NAWA, organizowania międzynarodowych konferencji naukowych, zob. Edukacja a państwo/Education and the State 24-26.09.2021 link: https://edukacja-panstwo.confer.uj.edu.pl/pl_PL/start, współpracy między towarzystwami naukowymi, w tym TPF, PTF oddział krakowski, CEUPES, ISRS
- integralność (projekty badawczo-dydaktyczne we współpracy z i dla otoczenia społeczno-gospodarczego (w tym muzea, domy kultury)
- innowacyjność (promocja edukacji wspierającej wszechstronny rozwój człowieka w trosce o jego człowieczeństwo, zaangażowanie w budowanie nowoczesnych społeczeństw i współpracy na rzecz dobrostanu przyszłych pokoleń, ochrony zasobów naturalnych, światowego obywatelstwa z poszanowaniem tradycji i dziedzictwa poszczególnych krajów).
K. Wrońśka, Pedagogika klasycznego liberalizmu w dwugłosie John Locke i John Stuart Mill, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012
K. Wrońska, Solitude and selflessness and the cultivation of humanity in liberal and religious education, w: British Journal of Religious Education, 2021
J. Kostyło, Sinking and Shrinking: Cosmopolitanism, Historical Memory and Social Change in Venice, in Caroline Humphrey and Vera Skvirskaja (eds.), Explorations of the Post Cosmopolitan City (New York: Berghahn Books, 2012), 170-193
J. Kostyło, Pharmacy as a centre for Protestant reform in Renaissance Venice, in: Renaissance Studies 30/2 (2015), 236-253
R. Pater, Edukacja muzealna – muzea dla dzieci i młodzieży, Wyd. UJ, Kraków 2016.
R. Pater, O. Karamanov, Museum education in the context of socio-cultural changes in the countries of Eastern Europe (using the examples of Poland, Ukraine and Russia) in: Muzeológia a kultúrne dedičstvo (Museology and Cultural Heritage), nr 2/2020
J. Torowska, Contemporary Educational Contexts of Cultural Heritage, Oficyna Wydawnicza Impuls, 2020
J. Torowska, Considerations on the essence of intangible heritage - contemporary educational contexts : place-based education and introduction to culture as an opportunity to discover identity, in: Intangible heritage of the city: musealisation, preservation, education, in: Kwiecińska Magdalena, in: Intangible heritage of the city : musealisation, preservation, education, Historical Museum of the City of Cracow, Cracow 2016
T. Leś, The role of philosophical analysis in contemporary educational research, Educational Philosophy and Theory, 53:2, 2021
T. Leś, On the Autonomy of Educational Studies as a Second-Level Discipline. Studies in Philosophy and Education, https://doi.org/10.1007/s11217-022-09825-9, 2022
NCN Miniatura 3 (2019), Spory normatywne a cele edukacji (Tomasz Leś)
pokój 15
tel. 12 622 39 25